Adana (ÇÜHM) -

16.03.2015

Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Işıl Var ile Doç. Dr. Celile Dölekoğlu, bugüne kadar kurumsal anlamda yapılmayan bir akademik çalışmaya imza attı. Rektörlük desteğiyle ilk kez Çukurova Üniversitesi içerisinde yer alan ve günlük 6 bin kişiye yemek hizmeti veren Merkezi Kafeterya’da yemek ve ekmek israfını bilimsel olarak tespit etti. Projedeki amaç, ekmek ve yemek israfının boyutlarını gözler önüne sererek farkındalığı arttırmak...

Dünyada 1.3 Milyar Ton Yemek, Yani 750 Milyar Dolar Çöpe Atılıyor

3 ayrı dönemde 5’er gün Merkezi Kafeterya’da 15 Gıda Mühendisliği Bölümü öğrencisi ile çalışma yaptıklarını belirten Doç. Dr. Celile Dölekoğlu, dünyada gıda israfının geldiği boyutların çok önemli olduğunu bunun için de Üniversitenin gıda israfında ne durumda olduğunu tespit etmek amacıyla bu çalışmaya başladıklarını söyledi. Dünyada 1.3 milyar ton gıdanın israf edildiğini açıklayan Doç. Dr. Dölekoğlu, bunun çok ciddi bir rakam olduğuna dikkat çekerek, 3 tabaktan 1 tanesini çöpe attığımızı söyledi.

“1 Hamburgeri Çöpe Atarsak 16 Ton Suyu Boşa Harcarız”

Bu israfın maddi değerinin ise 750 milyar doları bulduğunu hatırlatan Doç. Dr. Dölekoğlu açıklamasına şöyle devam etti;

“Gıda israfının sadece ekonomik değil çevresel boyutları da var. Bu atıklar 3.3 milyon ton sera gazının oluşmasına, 250 m3 su ayak izinin (Su ayak izi, tüketici ve üreticilerin doğrudan ve dolaylı olarak harcadıkları su miktarını değerlendiren bir su tüketimi göstergesi.) oluşmasına neden oluyor. Bilimsel bir hesaptan yola çıkarak 1 tane hamburgeri çöpe attığımızda 16 ton suyu boşa harcamış saydığımızı rahatlıkla söyleyebilirim. Çok dehşet verici rakamları dikkate aldığımızda kendi yöremizde bir farkındalık yaratarak bir şeyler yapabilir miyiz? diye peşine düştük.”

“Haftada 438 Kilogram Ekmeğin Çöpe Atıldığı Tespit Edildi.”

15 öğrenci ile başladıkları akademik araştırmayı Rektörlüğün de desteklediğini anlatan Doç. Dr. Dölekoğlu, kurum adına çok önemli olan projenin ilk olma özelliği taşıdığını vurguladı.

Üniversitenin kendine olan güvenini ortaya koyduğunu ve her kurum böyle bir çalışmaya kapılarını açmayabileceğini belirten Doç. Dr. Dölekoğlu, Çukurova Üniversitesi yönetimine teşekkür etti. 5 gün boyunca öğrencilerle birlikte yemekhanenin mutfak kısmında tabak içerisinde bırakılan ‘yenilebilir gıdaları’ toplayarak sayım ve tartım işlemlerini gerçekleştirdiklerini belirten Doç. Dr. Dölekoğlu, birinci hafta sonunda haftalık 438 kilogram ekmeğin çöpe atıldığını tespit ettiklerini söyledi.

“Günlük 1 Tabak Yemek Çöpe Atılıyor.”

Yapılan çalışmada kişi başına günlük 1 tabak yemeğin de çöpe atıldığını anlatan Doç. Dr. Dölekoğlu açıklamasına şöyle devam etti;

“Bu rakamlar sadece tabaktan atılan çöp. Bir de hiç yenmeyen, tencerede kalan gıdalarımız vardı. Malum, öğrencilerin ders programlarını düzenli olarak takip etmek mümkün değil; bu yüzden de ne kadar pişireceğinizi, her gün ne kadar yemeğin tüketileceğini bilemiyorsunuz. Bu da tencerede yemek kalmasına neden oluyor. Ancak araştırmamız sonucundaki rakamları elde edince yönetim bize güzel fırsatlarda verdi. Akşamları da bu yiyeceklerin satılması sağlandı. Ve artık Çukurova Üniversitesi’nde tencereden atılan bir yemeğimiz yok.

“Afişlerle Bilinçlendirme Çalışması Yapılıyor.”

Şimdiki hedefimiz ise farkındalığı artırarak, tabaktan çöpe giden yemekleri engellemek.
Bunun için de Üniversitemizin personel ve öğrenci yemekhanesinde farkındalık çalışması olarak uyarıcılar hazırladık. Ekmek ve gıda israfı olarak tabaktan çöpe giden yiyeceklerle ilgili öğrencilerin ve çalışanların dikkatini çekmek için hazırladığımız afişleri duvarlara astık. Daha sonra tekrar ölçümler yapıp, dikkati ne kadar topladığımıza bakacağız.”

“İsrafı En Fazla Öğrenciler Yapıyor.”

5 Günlük yapılan çalışmanın sonucunu da aktaran Doç. Dr. Celile Dölekoğlu, en çok öğrencilerin tabakta yemek bıraktığını tespit ettiklerini bildirerek, çalışmanın 2. ve 3. ay ölçümlerinde de sonuçların benzer çıkması durumunda öğrencilere yönelik özel bir çalıma yapacaklarını kaydetti.

“Türkiye Genelinde Günde 6 Milyon Ekmek Çöpe Gidiyor”

Doç. Dr. Dölekoğlu, Türkiye’de de israfla ilgili yeterli veri bulunmadığını ancak 2013 yılında yapılan ekmek israfı ile raporda sadece ekmekte dahi çok büyük israfın olduğunu vurgulayarak şunları söyledi;

“Günde 6 milyon ekmeği çöpe atıyoruz. Bu 100 yataklı 80 tane hastanenin inşaatına değer bir rakam. İsrafı bireysel olarak az yapıyormuş gibi görünsek de, totale baktığımızda çok büyük rakamlar var. Dünyadaki gıda israfı Afrika’nın 5-6 yıllık tarımsal üretimine eş değer. İnsanların da kendisini toparlamasına ihtiyaç var.”

“Merkezi Kafeterya’nın Hijyen Durumu da Araştırılıyor.”

Öte yandan Doç. Dr. Işıl Var da proje kapsamında yapılan israf araştırmasına ek olarak,  yemekhanenin hijyen koşullarını ele alıyor. Bu çalışma ile günlük 6 bin kişiye hizmet veren kafeteryada hijyen durumunun de tespit edileceğini bildiren Doç. Dr. Işıl Var,  belirli periyotlarda bu çalışmanın yapılarak tamamlanacağını, raporlar halinde yönetime sunulacağını söyledi.