Teknokent’in fiziksel alt yapısı ve firmalara sağlanan avantajlar hakkında bilgi verebilir misiniz?
Teknokent binası Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın sağlamış olduğu bütçeyle yapılıyor. Bakanlık, bize söz konusu bütçeyi karşılıksız olarak sağlıyor. A, B ve C bloklarından oluşan Teknokent’in, B blok binasının yapımı için ihaleye girmeye hazırlanıyoruz. Kırk dokuz yıllığına kurulan Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde inşa edilen bütün binalar, söz konusu sürenin sonunda üniversitelere devredilecek.
TÜBİTAK daha önce buna benzer farklı projeleri de gerçekleştirdi, fakat proje süreleri kısa olduğu için firmalar ekonomik zorluklara dayanmayarak iflas ettiler. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknokent bünyesindeki bütün firmaları 2023’e kadar gelir ve kurumlar vergisinden, yazılım firmalarını katma değer vergisinden (KDV) ve burada çalışan personeli gelir vergisinden muaf tutuyor. Ayrıca personelin SGK kesintilerinin %50 ‘si de devlet tarafından karşılanıyor. Söz konusu vergi muafiyetinin 2013 yılı sonunda kaldırılması düşünülüyordu. Hükümetin aldığı yeni bir kararla bu muafiyetler 2023 yılına kadar uzatıldı. Teknokent’te faaliyet gösteren firmaların vergiler konusunda çok büyük avantajları var. Bu nedenle Teknokent oluşumlarında devletin çok büyük bir katkısı olduğunu söyleyebiliriz.
Çukurova Teknokent bünyesinde hangi birimler bulunmaktadır? Birimler hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Teknokent bünyesinde yer alan birimlerimiz Yönetici A.Ş. ve Teknoloji Transfer Ofisi’dir. Teknoloji Transfer Ofisi, üniversitede yapılan tez çalışmalarının ve bilgi birikiminin sanayiye aktarılması için aracı görevi gören bir birimdir. 2012 yılının sonlarında kurulan ve 100 metre karelik bir alanda faaliyet gösteren Teknoloji Transfer Ofisimizin yapılanması devam ediyor. TÜBİTAK teknoloji ofisleri için yılda 1 milyon lira destek veriyor. Biz de bu destekten faydalanarak Teknoloji Transfer Ofisimizi istediğimiz seviyeye getirmeyi arzu ediyoruz.
Bunların dışında Teknokent bünyesinde bir Patent Ofisi kurulması planlanıyor. Bu konuda Türk Patent Enstitüsü ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Üniversite de bir çok araştırma yapılıyor ve çoğu araştırmaya patent alınmıyor. Patent almak çok pahalıdır. Araştırma sahiplerinin patent edinebilmeleri için bir ara yüze ihtiyaçları var. Teknokent’te kurulacak Patent Ofisi için yer sıkıntısı yaşıyoruz. Teknoloji Transfer Ofisi için verilen ödeneğin bir kısmının Patent Ofisi kurmak için kullanılması düşünülüyor. Dolayısı ile yer sorunu ve finans sorununu aşarsak patent ofisini açabileceğiz. Teknokent’e Rektörlük, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yanı sıra tüm kamu kuruluşları yapabilir. Adana’da bu konuda bir vurdum duymazlık var.
Teknokent’te bulunan Yönetici A.Ş. nin görev ne sorumlulukları nelerdir?
Yönetici A.Ş. olarak Teknokent bünyesinde bulunan firmalara iyi bir Ar-Ge ortamı sağlamak amacıyla, büro temizliği, merkezi ısıtma ve soğutma, elektrik, su, kanalizasyon ve internet hizmeti sağlıyoruz. Firmalar da aldıkları hizmet karşılığında bize kira ödüyor.
Teknokentte şirket kurmanın ve gibi avantajları var? Akademisyenler Teknokentte şirket kurabilirler mi?
Üniversiteler arasında sıralama yapılırken kurdukları firmalara, yapılan proje ve ticarileştirdikleri ürün sayısına da bakılır. Akademisyenlere sadece teknokentler bünyesinde şirket kurma olanağı veriliyor. Çukurova Üniversitesinde akademisyeler arasında kendi çabaları ile şirket kurmak isteyenler de olmuş, fakat ekonomik olarak sıkıntı yaşadıkları için kapatmak zorunda kalmışlar. Bununla birlikte, Teknokent’e dışarıdan gelen firmalar, yönetimlerinde akademisyen olmayınca Ar-Ge yapmakta da zorlanıyorlar. Akademisyenlerin Teknokent bünyesindeki firmalarda %1 lik bile bir hisseye sahip olmaları, kiraların m2 sinde 3TL ye varan bir indirim de sağlıyor. Böylece hem şirketler daha ucuz kira ödüyor hem de akademisyenlerimiz projelerini geliştirme olanağı buluyorlar. Bunların yanı sıra Teknokent’te bir önceki dönemde kiralar Euro bazında alınmış. Yönetim olarak biz firmalara kolaylık tanımak için kiraları Türk Lirası bazında almayı kararlaştırdık. Teknokent bünyesinde akademisyenlerin kurduğu şirket sayısı 6’dan 11’e yükseldi. Yönetici A.Ş.’nin burada sunduğu temizlik, aydınlatma, su vs. hizmetler için m2 basına 5 tl hizmet bedeli alınıyor. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda kiralarımızın Türkiye ortalamasına göre orta seviyede olduğunu söyleyebiliriz. Teknokent’in Eylül 2012 öncesi doluluk oranı % 70' di. Şimdi %100 doluluk oranına sahibiz.
Bir firmanın Teknokent bünyesinde çalışması için gerekli şartlar nelerdir?
Teknokent bünyesinde faaliyet gösterecek olan firmaların mutlaka Ar-Ge çalışması yapıyor olması ya da firmanın bir projesinin KOSGEB, Avrupa Birliği, TÜBİTAK desteklerinden birini almış olması gerekiyor. Kendi imkânları çerçevesinde Ar-Ge yapabilecek olan firmalar da bünyemizde yer alabilir.
Teknokent bünyesinde şu an kaç firmayla çalışılıyor? Teknokent birlikte çalıştığı firmalarla kaç yıllığına sözleşme yapıyor?
Teknokent bünyesinde faaliyet gösteren 54 firma var. Söz konusu firmaların 11 tanesine üniversitemizde görev yapan öğretim üyeleri ortak olmuş durumda. Bunun dışında 16 kuluçka firmamız ve 27 adet üniversite dışından gelen firma faaliyetlerini sürdürüyor. Firmalarla 1 yıllık sözleşme yapıyoruz. Sözleşmesi dolan, 3 ay boyunca kira ödemeyen ya da yeni proje vermeyen kiracılarla sözleşmemizi bitiriyoruz. Bu bağlamda, sürekli yeni projeler üreten firmalara tanıdığımız kolaylıklar tanıyoruz.
Çukurova Üniversitesi bünyesinde, işbirliği yaptığınız fakülteleri anlatır mısınız?
Fakülteler arasında ama en fazla iş birliğini Mühendislik- Mimarlık Fakültesi ile yapıyoruz. Bununla birlikte Ziraat Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Su Ürünleri Fakültesi, Tıp Fakültesi ve Diş Hekimliği Fakültesi işbirliği yaptığımız fakülteler arasında yer almakta.
Kuluçka adını verdiğimiz, yeni kurulmaya çalışan firmalar içerisinde çalışanlardan Su Ürünleri Fakültesi mezunlarının sayısı çok fazla. Kuluçka firmalar, mezun olan öğrencilerin 5 yıl içerisinde bakanlığa başvurmasıyla kurulan firmalardır. Başvurusu kabul edilen her firmaya bakanlık 100 bin Türk Lirası destek veriyor. Firmanın kurulmasının ardından KOSGEB’den destek alınabiliyor. Bu kapsamda öğrenci işini kurup, ayakları üzerinde durana kadar 500 bin Türk Lirası destek alabiliyor.
Bu zamana kadar Teknokent bünyesinde kaç proje gerçekleştirildi? Şu an devam eden projeleriniz var mı?
Teknokent’te bulunan bütün firmaların sürekli proje ürettiğini söyleyebiliriz. 2013 yılı itibariyle ilk kez ihracat yapan bir firmamız da oldu. Teknokent’in kuruluşundan bu yana geçen sürede tahmini olarak 300’ün üzerinde proje bitmiştir. Bu gün ise 150 kadar projenin de devam ettiğinin altını çizmek gerekir. Biz, burada yapılan proje sayısı kadar, ortaya çıkan ciroya da bakarak da değerlendirmeler yapıyoruz. Teknokentimiz bünyesinde halen çalışmakta olan bir şirketimizin 2012 yılı cirosu 2milyon 916 bin 829 Türk Lirasıdır. Toplamda bir yılda 3 milyon Türk Lirasına yakın Ar-Ge cirosu yapan şirketlerimiz var. Yeni yapılan projelerimizden de büyük beklentilerimiz olduğunu söylemeliyim. Gelecek seneye yıllık ciromuz 30 milyon Türk Lirasına yaklaşabilir.
Yakın zamanda üniversitemizde Sanayi Ticaret Bakanlığı tarafından organize edilen Üniversite- Sanayi İşbirliği toplantısı gerçekleştirildi. Bu çerçevede siz, Üniversite-Sanayi İşbirliği konusunda ne düşünüyorsunuz?
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ar-Ge kültürünü yaygınlaştırmak ve kamu – üniversite - sanayi işbirliğini geliştirmek amacıyla bölgesel toplantılar yaptı. Çukurova Üniversitesinde gerçekleşen toplantı öncesinde altı, sonrasında ise iki toplantı daha yapılmış. Bana göre bu yapılan bütün toplantıların en iyisi Çukurova Üniversitesinde yapılmış olandır. Üniversitemizin ev sahipliği yaptığı bu toplantı, Organize Sanayi Bölgesi ve Teknokent ortaklığı ile yapıldı. Bir buçuk ay süren bir hazırlık sonucunda çok güzel ve geri dönüşlerin olduğu bir toplantı oldu. Bu toplantı sonucunda sanayicilerimiz Teknokent’ten haberdar oldular. Teknokent’te bulunan ofisler hakkında yorum yapan ve bilgi isteyenler oldu. Bize ulaşan her e-postaya cevap verildi. Toplantı sonrasında soru soranlar, övgüler sunanlar ve eleştirenler oldu. Teknokentler sıralamasında 24. sıradayız. Çukurova Üniversitesinde meydana gelen gelişimlerin Teknokent’in gelişmesini sağlayacağı gibi, Teknokent’in gelişimi de üniversitenin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Son olarak akademisyenlerimize öncelik verdiğimizi tekrar vurgulamak isterim. Akademisyenlerimizin kurduğu firmalar, ürettikleri proje sayıları ile üniversitemizin sıralamalardaki yerini yükseltiyor. Bu nedenle, öğretim üyelerimize destek veriyoruz. Öğretim üyelerimizin burada Ar-Ge çalışmaları yapmalarını ve yaptıkları ürünleri ticarileştirmelerini arzu ediyoruz. Böylece akademisyenlerimiz ortaya çıkarttıkları ürünlerden kazanç sağlarken, üniversitemizin de sıralamalarda yükselmesi mümkün olabilir. Sanayicinin isteği doğrultusunda tezler oluşturulması ve tezlerin geliştirmesini istiyoruz. Akademisyenlerimize ayda bir kez bile olsa Organize Sanayi Bölgesini ziyaret etmelerini öneriyorum. Çukurova Teknokent yönetim, imaj olarak ve bina olarak büyük bir değişim geçirdi. Teknokent’i daha da büyütmek ve geliştirmek istiyoruz.
Röportaj: Elif Pınar Aybay (ÇÜHM, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Uzmanı) |
